E-DEVLET ve KURUMLARARASI KOORDİNASYON

İster bir şirket için olsun, ister devlet için olsun, “dönüşüm projeleri” her zaman zordur ve üç önemli unsurun olmasını gerektirir:

1) En üst düzeydeki yetkilinin liderliği

2) Bu dönüşümün şart olması (bir geriye dönüş ve/veya vazgeçmenin mümkün olmaması)

3) Farklı departmanlar / kurumlar arası koordinasyon

Bunlardan herhangi biri olmadan bir dönüşüm projesinin başarılı olması mümkün değildir.

E-Devlet projelerinin başarısı için en üst düzeyden liderlik şarttır. Bir “yukarıdan aşağı” yönetim sistemi ile, farklı kurumların yakın işbirliği ve koordinasyonu ile “geri dönüşün engellenmesi” sağlanabilir. Aynı yöntem, uzun vadeli kaynakların sağlanmasını ve dışarıda var olan deneyim ve uzmanlığın içeri getirilmesini sağlayarak da destek olacaktır. Bu tür, “yukarıdan aşağı” desteğin sağlanması için izlenebilecek yollardan birisi, yetkili bir kurum atamaktır: Şili’de 1998 yılında kurulan Komünikasyon ve Enformasyon Teknolojileri Kurumu (UTIC) ve İsveç’te kurulan İsveç İdari Gelişim Ajansı (VERVA) buna örnek olabilir (E-Government Toolkit). Türkiye’de de, çerçeve kanun ile kurulacak Bilişim Toplumu Ajansı benzer bir rol üstlenecek görünüyor.

Aynı amaç için farklı bir model de İtalya’da yapıldığı gibi Başbakan’a bağlı ve ilgili bakanlardan oluşan bir koordinasyon kurulu kurulmasıdır. Böyle halihazırda yetkili kişilerden kurulmuş bir organizasyon, gerekli planlama ve koordinasyonda itici güç olabilir.

Böyle bir itici gücün olmadığı durumda, bir e-Devlet darboğazının oluşması kaçınılmazdır. Aşağıdaki şekilde görüleceği gibi yaratılan çok sayıda politika (policy) ve projeye (projects) rağmen, uygulanacak programların (programmes) azlığı ve uyumsuzluğu, e-Devlet projelerinin işlemesini engelleyecektir (e-Governet).

Şekil 1: E-Devlet Darboğazı

Böyle bir merkezi organizasyonun kurulmadan e-Devlet süreçlerinin başlatılması, örneğin Çin’de olduğu gibi (Qunli, Hong & Zue) çözümü için gerekli teknik ve hukuki altyapı olmadığı için beraberinde pek çok hukuki sorunu da taşıyabilir. Ayrıca, farklı organizasyonların farklı hızlarla bu konuda gelişme sağlaması da, etkin bir planlama yapılmasına engel oluşturacaktır. Bu tür problemleri aşmak için şu yöntemler takip edilmelidir:

1) Merkezi bir planlama ve liderlik

2) Açık bir hedef

3) Ülkenin şartlarının gözönüne alınması

4) Bilgi ve kaynakların etkin paylaşımı

Sonuç olarak, açık bir liderlik, hedef ve koordinasyondan yoksun e-Devlet projelerinin başarılı olması mümkün değildir.

Kaynakça:

E-Government Toolkit http://www.egov.infodev.org/en/Section.67.html

E-Governet Research Management, http://www.egovernet.org/upload/Presentation%20materials/eGOVERNET%20results%20overview%20folder.pdf

Qunli, W. Hong, Z. ve Xue, T. (2009) The problems of unification and coordination in the development of e-government in China, 2009 International Forum on Information Technology and Applications, http://www.computer.org/portal/web/csdl/doi/10.1109/IFITA.2009.62