15 Ekim 2008 Çarşamba

ULUSLAR ARASI ORGANİZASYONLARIN BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ HUKUKUNA OLAN KATKILARI

Uluslar arası Organizasyonlar, Bilgi ve İletişim Teknolojileri Hukuku’nun gelişmesi için çalışmalarda bulunmakta ve hazırladıkları sözleşmelerle katkı sağlamaktadırlar. Ülkeler ve bölgesel yapılar, düzenlemelerde bulunurken bu sözleşmelerden yararlanmaktadır.
WIPO, Birleşmiş Milletler yapısı içerisinde oluşturuluş uluslar arası bir organizasyondur. 1989 yılında WIPO bilgisayarların ve iletişim ağlarının telif hakları üzerindeki etkisi konusunda bir çalışma başlatmıştır. Yedi yıl süren toplantılar sonucunda 1996 yılında WIPO Sözleşmeleri olarak bilinen (WIPO Copyright Treaty) Eser Sahibi Hakları Sözleşmesi ve (WIPO Performers and Phonograms Treaty) İcralar ve Fonogramlar Sözleşmesi, 178 ülke tarafından kabul edilmiş, 2002 yılında 30 ülkenin onayı ile yürürlüğe girmiştir. WIPO, bu sözleşmeler ile Bern ve Roma Sözleşmelerini bilgi toplumunun ihtiyaçları doğrultusunda güncellemeyi hedeflemiştir.
WIPO yaptığı çalışmalarla, bilgi ve iletişim teknolojileri alanında gerekli hukuki alt yapının hazırlanmasında büyük katkıda bulunmaktadır. Fakat bunu sağlarken WIPO Sözleşmelerinin içerdikleri çerçeve düzenlemelerin uygulanmasına yönelik hükümlere yer vermemektedir. Amaçladığı; bu Antlaşmaları onaylayan ülkelerin, iç hukuklarında gerekli düzenlemelerde bulunarak hâlihazırda var olan korumaların, WIPO Sözleşmeleri ile uyumlu hale getirilmeleridir. Bu bağlamda Avrupa Birliği (AB) uygulaması örnek teşkil etmektedir. AB, WIPO Antlaşmalarının ilgili AB Direktifleri ile uyumlu olduğunu ifade etmiş ve Üye Ülkelerin WIPO Sözleşmeleri hükümlerini ulusal kanunlarına geçirecekleri konusunda teminat vermiştir. Ayrıca, WIPO Sözleşmelerinin ABD’ye uyarlanabilmesi için DMCA (Digital Millenium Copyright Act) ABD’de yürürlüğe girmiştir. DMCA beş bölümden oluşmakta olup, ilk bölümü WIPO Sözleşmelerinin yürürlük kanunu olarak hazırlanmıştır.

Sonuç olarak; yapılan uluslar arası çalışmaları dikkate alıp, ulusal düzenlemelere yer veren ülkelerin varlığı olduğu gibi bu konuda hala gerekli tedbirleri almakta geç kalmış ülkelerde bulunmaktadır. Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında yapılan uluslararası düzenlemelerin izlenmesinden öteye geçilmesi, gerekli olanakların sağlanıp iç hukuklardaki yerlerini alması gerektiği kanısındayım.

Hiç yorum yok: