19. yüzyılın ortalarına kadar, modern telekomünikasyonun kaldırım taşı olan “telegraphy”’nin çeşitli yönleri hükümetler arası anlaşmalar ile regüle edilmekteydi. Uluslararası standartları yakalamak ve geliştirmek ve gerekli teknik desteği sağlama ihtiyacının doğmasıyla, özel bir topluluk olarak günümüzdeki “International Telecommunication Union” (ITU) selefi olan “International Telegraphy Union” 1865’te kuruldu. İşin biraz enteresan ve biraz da gururlandırıcı tarafı ise kurucu devletler arasında Osmanlı Devleti’nin de yer alması. Kurum günümüzdeki adını 1932’de almış ve daha sonra 1947’de UN(United Nation’s) çatısı altında bir ajans olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
ITU, Birleşmiş Milletler’in daha az bilinen daireleri arasında yer almakta ve hatta bazı yerlerde uluslararası organizasyonların “uyuyan güzeli” olarak da yorumlanmaktadır.
ITU çok nadir bir şekilde kamunun gözleri önüne çıkmakta ve çok fazla akademik düşünür veya yazarlar tarafından kritik veya analiz edilmemektedir. Kapsadığı önemli konular ve alanlar nedeniyle, ITU, düzenlenen ITU konferanslarında sahnede hükümetler arasında sıkı pazarlıkların oluşmasına ve bazen kamunun dikkatini üzerine çekmesine neden olmaktadır. Genel olarak bakıldığında ITU pasif bir kurum değildir. Diğer UN birlikleri ve dairelerinden farklı olarak ITU ve yaptığı çalışmalar yaklaşık 189 üye ülke tarafından kabul görmektedir. Bu farklılıgin temel sebeplerinden birisi de hükümetler ve özel sektör arasındaki bir kooperasyon çalışmasının sonucunda ortaya çıkmış olmasıdır. Dolayısıyla, ITU karar ve kanunların oluşum süreçleri açısından da diğer UN gruplarında nadir görülen ve benzersiz süreçlere aittir.
ITU, uluslararası arenada telekomünikasyon araçlarının kullanımlarıyla ilgili kooperasyon çalışmalarının çerçevesinin genişletilmesi ve bakımıyla ilgilenmektedir. Ayrıca, bu alanda olanakların geliştirilmesine ve servislerin verimliliğinin artırılmasına katkıda bulunmaktadır. 1992’de Cenevre’de gerçekleştirilen “Tam Yetkili Temsilciler” konferansında alınan kararlar ile günümüzün artan karmaşıklık, interaktivite ve rekabetçi ortamıyla ayak uydurabilmesi amacıyla baştan aşağı tekrar yapılandırılmıştır. Bu çalışmaların sonucunda aktivite alanlarına göre 3 bölüme ayrılmıştır; Telekomünikasyon Standartizasyonu (Telecommunication Standardization, ITU-T), Radyo iletişimi (Radiocommunication, ITU-R) ve Telekomünikasyon Gelişimi (Telecommunication Development, ITU – D). Yeni teknolojik geliştirmelere ayak uydurabilmek, takip etmek ve regülatif kararlar oluşturabilmek amacıyla da bu 3 sektörün altbaşlıkları olarak çeşitli periyotlarda toplantı ve konferanslar düzenlenmektedir.
Dünyada gerçekleştirilen uluslararası telekomünikasyon konferansları kısmen veya bazı istisnai durumlarda tamamen Uluslararası telekomünikasyon regülasyonlarını revize etmekte ve gündem ve yetkinlik sınırları içinde de birçok soruya cevap bulmaya çalışmaktadır. UN’in özel birimleri olarak kabul edilen ve ITU’nun da içinde yer aldığı bazı birimlerin, kanunların oluşturulmasında ve bu kanunlara uyumluluğun sağlanmasında ciddi anlamda, hatta UN’in daha fazla, üretken ve efektif oldukları kabul edilmektedir. ITU’nun karmaşık yapısının içinde kanunların oluşturulması birçok farklı şekilde gerçekleştirilmektedir. ITU’nun hukuki çerçevesi dahilinde, alınan kararlar üye ülkeler üzerinde bağlayıcı bir etkisi vardır.
ITU katı bir kanun oluşturma sistem ve metodolojisine sahip olmakla birlikte tek bir üyenin aksiyon almasına izin vermemektedir. Kararlar çoğunluğun oybirliğiyle alınmaktadır. Fakat, ITU’nun asıl etkisi yukarıda belirtilen 3 bölüm üzerinde gözlemlenmektedir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise ortaya çıkan tüm çözümler, kararlar ve tavsiyeler gönüllü ve bağlayıcı olmayan anlaşmalardır. Bu bağlamda, ITU, kararlarının muhafaza ve enforse edilmesi anlamında güçlü bir mekanizma veya prosedüre sahip değildir. Sonuç olarak, her ne kadar bazı kararlar üye ülkeler üzerinde bağlayıcı etkiye sahip olsa da çoğunlukta, tavsiye formatında olan, kararların bağlayıcı bir etkisi var olmamaktadır.
Kaynaklar ve yararlı linkler:
* http://www.ictregulationtoolkit.org/en/Sections.html#3096
* http://www.itu.int/en/history/Pages/default.aspx
* http://www.nkrz.gov.ua/img/zstored/File/Lozanova_Kyiv_May2010.pdf
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder